4.1 Landcommanderij Alden Biesen

alden biesen

De imposante landcommanderij Alden Biesen, ooit de hoofdzetel van de Duitse Ridderorde, is een boeiende locatie van uitzonderlijke historische betekenis. Tegenwoordig is deze schitterende erfgoedsite een internationale ontmoetingsplaats met een uitstekende infrastructuur. Alden Biesen profileert zich eveneens als een cultuurhistorische trekpleister en als knooppunt voor internationale werking.

 

 

De visie van Alden Biesen berust op drie pijlers:

  • de Europese werking
  • de historische en culturele activiteiten
  • haar rol als gastvrouw voor congressen en vergaderingen.

Intern blijven we evolueren als een lerende organisatie. Leren en stimuleren om te leren optimaliseert de interne werking.

Bezoekers. De landcommanderij Alden Biesen kreeg in 2010 220.872 bezoekers over de vloer. Deskundige gidsen begeleidden 345 groepen op het domein.

 

Vertelkasteel

Internationaal Vertelfestival. Het vertelfestival in Alden Biesen blijft met 19.000 tickets en 12.000 deelnemers het grootste vertelevenement in Europa. Er kwamen vertellers uit Nederland, Duitsland, Vlaanderen, Brussel, Groot-Brittannië en Canada.  Het avondscholenprogramma richtte zich in 2010 ook tot de taalafdelingen van de volwasseneneducatie. Men vertelde zelfs in het Italiaans, Portugees en Spaans. Alden Biesen werkte ook het concept ‘Vertelkasteel’ uit waarbij de ‘vertelwerking’ van het centrum geleidelijk opgevoerd wordt: festival, Verhalen in het Park, steunpunt vertellen in Vlaanderen, netwerking in Europa enz.

Verhalen in het park. Dit initiatief, gestart in 2009 werd in 2010 in het kader van “Alden Biesen-Vertelkasteel” verder gezet. Het talrijk opgekomen publiek bewees op die manier dat de artistieke waarde van het vertellen als podiumkunst zeker in de spotlights dient te komen.

 

Cultuurhistorische werking Alden Biesen

Dag Oude Muziek. Zoals jaarlijks, organiseerden Musica, Basilica Festival van Vlaanderen, Impulscentrum voor Muziek en Alden Biesen, de Dag Oude Muziek. Met “Musica Nova” en modernisme als thema, gingen de partners op zoek naar vernieuwing waarvan het opereren op de rand van tonaliteit en harmonie de belangrijkste aspecten waren. De meest extravagante composities werden opgespoord. Niet alleen harmonische en ritmische excessen, maar ook tekstuele vernieuwingen kwamen aan bod. De schijnwerpers werden gericht op de belangrijkste breuklijnen uit de muziekgeschiedenis. Jonge uitvoerders kregen in 2010 een speciale plaats in het programma. Genieten!

Historische werking. Op 6 en 7 november 2010 organiseerde Alden Biesen voor het eerst de historische diners. Men kon in het kasteel proeven van de achttiende  eeuw. Er werden gerechten gecreëerd met lang vergeten ingrediënten, kruiden en smaken. Lakeien in aangepast kledij, authentieke tafelstukken en oude keukenattributen brachten de gasten in de juiste sfeer. In het appartement van de landcommandeur wegdromen bij een historische pronktafel van weleer…. een privilege waarvan de 322 aanwezigen uitzonderlijk konden genieten.

Toeristische ontsluiting site. Op 24 juni 2010 werd Alden Biesen een halte op het Jacobskerkenpad doorheen Vlaanderen, een organisatie van het Vlaamse Compostelagenootschap.

Aan de ingang van de Landcommanderij werd de bekende Sint-Jacobsschelp aangebracht, wat betekent dat Alden Biesen voortaan opgenomen wordt in de permanente pelgrimsroute naar Santiago.

De bezoeker wordt in Alden Biesen verwend: of hij nu op zoek is naar een historische, culturele meerwaarde of gewoon wil genieten van de rust en de prachtige natuur, het kan allemaal. De gidsen van Alden Biesen en de Bilzerse Gidsenvereniging sloegen de handen in elkaar en werkten een nieuw aanbod van rondleidingen uit om groepen onder hun leiding de Landcommanderij, de tuinen en het park gecombineerd met interessante locaties in de omgeving te laten ontdekken. 

Ook een geleide wandeling tussen de fruitbomen rond Alden Biesen was in september een nieuw initiatief en trok heel wat nieuwsgierigen.

Infrastructuur. Dankzij de overeenkomst van de Vlaamse agentschappen voor Facilitair Management, Kunsten en Erfgoed, de Stad Bilzen en Natuur en Bos werd in 2010 de perendreef in zijn glorie hersteld. Het herstel van de boomgaarden kadert in de doestellingen van de werkgroep groenbeheer van Alden Biesen. In de Engelse tuin velden ze een aantal bomen om de veiligheid van de bezoeker te verzekeren.

Met enige trots konden we ook de opening aankondigen van de nieuwe gastenkamers. Verenigingen, instellingen of bedrijven kunnen opnieuw gebruikmaken van een klassevolle verblijfsinfrastructuur met 30 kamers voor 57 personen.

 

Cultuurhistorische werking in samenwerking met derden

Activiteiten: De Sage van de Biesenburcht (7.500 bezoekers), de Land- en Tuinbouwdag (28.000 bezoekers), de Kersenhappening (2.400 bezoekers), de Gezondheidsdag (18.500 bezoekers), het Schotse Weekend (15.000 fans), de Bloemschikhappening (13.940 geïnteresseerden),  het Sintpaleis (11.400 belangstellenden) en tenslotte de Kersthappening (1.500 bezoekers).

Tentoonstellingen. In 2010 vonden in de Landcommanderij Alden Biesen 2 tentoonstellingen plaats.

Van 2 juli tot 5 september 2010 vond in de waterburcht van Alden Biesen de tentoonstelling “Bonnefanten toont Roman Signer Super-8 films plaats. Deze tentoonstelling lokte 4.022 bezoekers. Het Bonnefantenmuseum in Maastricht is een bijzonder rijk museum, met grote collecties schilder- en beeldhouwkunst vanaf de middeleeuwen tot vandaag. Het museum wenste buiten zijn muren te treden en zette een samenwerking op met Alden Biesen. De Zwitserse kunstenaar Roman Signer stond als eerste op het programma. Hij werd vooral bekend dankzij de geluidloze super-8 films en fotosequenties met registraties van kortdurende acties. Een bijzondere gelegenheid voor de liefhebbers en kenners om een bezoek aan Alden Biesen af te sluiten.         

In het najaar van 2010 genoot een groot aantal geïnteresseerden van een overzichtstentoonstelling “25-jaar Schots Weekend”. Deze tentoonstelling was vrij toegankelijk voor alle bezoekers.

Muziek. Met een totaal van 19.020 bezoekers blijven Alden Biesen en haar muziekpartners de muziekliefhebbers bekoren.

De leden van de vzw Organum slagen er steeds in om een brede publieksgroep te laten genieten van een reeks hoogstaande concerten. Het gerestaureerde Van Peteghemorgel werd ook in 2010 weer succesvol bespeeld door binnen- en buitenlandse organisten. De combinatie van orgel met andere instrumenten  of met zang valt in de smaak bij de toehoorders.

De zomeropera blijft de bezoekers bekoren. De 16.500 geïnteresseerden genoten met volle teugen van de uitvoering van Rossini “Il Barbieri di Siviglia”. Rossini schreef deze opera op 24-jarige leeftijd. De cour d’honneur van Alden Biesen werd omgetoverd tot een kleurrijk Spaans plein vol bloemen en geuren, waar de personages het grappige verhaal tot leven brachten. Zomeropera is terecht fier op de uitgelezen cast van internationale solisten, die één voor één al furore maakten op de grote internationale bühne. De kinderen tussen 6 en 9 jaar werden verwend door “Hans & Grietje” die hen meenamen op een spannende tocht doorheen het sprookjesbos, vol muziek, mysterie en fantasie!  Het zomeroperaorkest bracht als afsluiter van deze succesvolle editie een bloemlezing uit de mooiste opera-aria’s.

 

Europese werking

Vanuit enkele eigen initiatieven en via het Leven Lang Leren Programma (LLP) tracht Alden Biesen het Europees bewustzijn in Vlaanderen meer ingang te doen vinden. De doelgroepen zijn jongeren, leerkrachten en volwassenen. Het centrum heeft eveneens een beheerscontract met het departement Onderwijs voor de promotie van de Europese dimensie in het Vlaams basis- en secundair onderwijs. Daarnaast is Alden Biesen partner in of coördinator van een aantal projecten waarvoor het subsidies krijgt van de Europese Commissie.

Partner finding service en begeleiding: Alden Biesen biedt via alle mogelijke internationale contacten hulp aan bij het zoeken naar een partnerschool en het invullen van de aanvraagformulieren.

In 2010 werden de volgende activiteiten georganiseerd:

Studiedagen: voor leerkrachten en directies van het basis- en secundair onderwijs en begeleiders van de formele en non-formele volwasseneneducatie over mogelijkheden in verband met internationalisering. In 2010 waren er wervende studiedagen (om nieuwe projecten te genereren) en thematische monitoringdagen over ICT (om bestaande projecten te begeleiden in hun werking); in totaal 6 studiedagen.

Internationale LLP-seminaries: voor directies en leerkrachten uit Vlaanderen en uit het buitenland, die plannen hebben om in hun school internationale projecten op te zetten en die op zoek zijn naar een partnerschool. Op deze manier worden Vlaamse leerkrachten in contact gebracht met buitenlandse collega’s en wordt er een duurzame samenwerking opgestart. In 2010 werd er 1 Comenius contactseminarie georganiseerd voor TSO en BSO-scholen.

ACCR, het European Network of Cultural Centres in Historic Monuments telt 50 leden in 15 verschillende landen. De historische sites in dit netwerk moeten bijdragen tot de bescherming van de identiteit van hun site en dienen als uitvalsbasis voor een cultureel project dat bijdraagt tot de definitie van de hedendaagse identiteit van de site. Alden Biesen is lid van de Orientation Council van dit netwerk.

GINCO. Alden Biesen is coördinator van het Grundtvig International Network of Course Organisers met een consortium van 21 partners uit 14 landen. Doel is in drie jaar een Europees netwerk uit te bouwen voor internationale cursusorganisatoren. Naast enkele projectmeetings organiseerde Alden Biesen, samen met de partners een eerst grote GINCO-conferentie in Izmir, (TR). Alden Biesen maakte ook een analyse van de course database en bereidde de GINCO-recommendations voor, voor de Europese Commissie.

AQUEDUCT. Aquiring Key Competences Through Heritage Education: Alden Biesen is coördinator van dit Internationaal Comeniusproject voor het uitwerken van didactisch materiaal voor het verwerven van sleutelcompetenties in erfgoededucatie. Het consortium heeft 9 partners uit 6 landen. Een trainingsseminarie voor 40 deelnemers werd georganiseerd in L’Abbaye Royal de St. Jean d’Angély (FR)

ACT-Net. Alden Biesen is partner in een internationaal Grundtvigproject voor het valideren van informeel leren in de socio-culturele sector. Dit project resulteerde in een web-based instrument. Het project eindigde in oktober 2010.

VIP. Alden Biesen is partner in een internationaal Grundtvigproject over het valideren van informeel leren in internationale projecten. Het project startte in november 2009 en duurt tot oktober 2011.  

VILMA, Valideren van Informeel Leren in Mobility Activities: Alden Biesen is partner: In dit project dat startte in november 2010 en 2 jaren zal duren.

ECHOE. Education for Heritage and Outdoor Education is een project dat eveneens startte in november 2010.